„Śladami przeszłości” – niemi świadkowie Starego Miasta

Urbanistycznym fenomenem Częstochowy, związanym z przemysłem włókienniczym, była wyspa na Warcie. Obecnie na tym terenie znajduje się Galeria Jurajska, a na początku XIX w. ogromne bagna. Po 1890 r. powstały tu zakłady przetwórstwa wełny i juty „Warta”, które wraz z fabryką „Stradom” wytwarzały 80% krajowej produkcji w przetwórstwie juty. Zanim juta znalazła się w Częstochowie najpierw trafiała drogą morską z Indii do Hamburga, potem koleją do Lublińca i wozami konnymi do naszego miasta. W czasie okupacji niemieckiej w zakładach „Warta” powstał obóz pracy „Hasag”, a wyspa zamieniła się w miejsce kaźni. Obok był dworzec kolejowy Częstochowa Warta, z którego Niemcy wywozili Żydów do Treblinki.